Hollanda'daki Leiden Gözlemevi'nden Dr. Melissa McClure liderliğindeki uluslararası bir ekip, James Webb Uzay Teleskobu ve Şili'deki Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) teleskoplarını kullanarak, bir yıldızın etrafında yeni bir Güneş sistemi oluşumunun ilk aşamalarını doğrudan gözlemledi. Bu, gezegen oluşumu sürecinin başlangıcına dair şimdiye kadar elde edilmiş en güçlü kanıt. Araştırmacılar, "Hops-315" adı verilen, Güneş'e benzer genç bir yıldızın etrafındaki gaz ve toz diskini incelediler. Yıldızın Dünya'ya göre eğik konumu, araştırmacıların diskin iç kısmına bakmalarına olanak sağladı. Bu sayede, kayalık gezegenlerin yapı taşları olan yoğunlaşmakta olan katı parçacıkları, yani gezegen oluşumunun ilk yapı taşlarını tespit ettiler.

Kayalık Gezegenlerin Doğum Yeri Gözlemlendi

Ekip, diskte silisyum monoksit gazı ve kristalleşmiş silikat mineralleri tespit etti. Bu maddeler, 4,5 milyar yıl önce bizim Güneş sistemimizde de ilk oluşan katı maddeler arasındaydı ve bugün Mars ve Jüpiter arasında bulunan asteroit kuşağındaki maddelere benziyorlar. Bu keşif, bu minerallerin genç yıldızların çevresinde yoğunlaşmasının evrensel bir gezegen oluşumu özelliği olabileceğini gösteriyor. Daha önce bu sıcak minerallerin genç yıldızların çevresinde yoğunlaştığı görülmemişti. Bu nedenle, bu durumun evrensel bir özellik mi yoksa sadece bizim Güneş sistemimize özgü bir durum mu olduğu tartışılıyordu. Bu çalışma ise evrensel bir süreç olabileceğini gösterdi.

Webb Teleskobu ve ESO'nun Ortak Çalışması

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve ESO'nun ALMA teleskop ağı, bu tarihi gözlemleri gerçekleştirmek için bir araya geldi. ALMA tarafından çekilen görüntüde, oluşmakta olan sistem, karanlık uzay boşluğunda parlayan bir ateş böceğini andırıyor. Gözlemler, gezegen oluşumu sürecinin başlangıcına ilişkin önceki varsayımları doğruluyor ve bu sürecin detaylarına daha derinlemesine bakmamıza olanak tanıyor. Bu gözlem, bilim insanlarının gezegen oluşumu modellerini geliştirmelerine ve Dünya benzeri gezegenlerin evrendeki yaygınlığı hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olacak.

Yeni Bir Güneş Sisteminin Oluşumu

McClure, Hops-315'in çevresindeki gaz diskinin büyüklüğünün Güneş'in doğduğu zamanki kadar geniş olabileceğini ve bu sistemin milyonlarca yıl içinde sekiz gezegenli bir sisteme dönüşebileceğini belirtti. Araştırmanın ortak yazarlarından Purdue Üniversitesi'nden Merel van 't Hoff ise, daha fazla yeni sistem keşfedilmesi gerektiğini ve bu sayede Dünya benzeri gezegenlerin ne kadar yaygın olabileceğine dair daha net bilgiler elde edilebileceğini ifade etti. Bu keşif, "Acaba Dünya gibi gezegenler evrende yaygın mı, yoksa gerçekten çok özel bir istisna mıyız?" sorusuna cevap aramaya devam ediyor.